23 Haziran tarihli Mükerrer Resmi Gazete'de Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliği Uygulamasına İlişkin Esaslar Hakkında Değişiklik Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu kararı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar Seri No: 9 başlığıyla Gümrükler Genel Tebliği yer aldı.
Yer alan Bakanlar Kurulu kararınca, A.TR Dolaşım Belgeleri ve EUR.1 Menşe İspat Belgelerinin, Bakanlık tarafından uygun görülen kişi ve kurumlar ile paylaşılabileceği yer aldı. Peki bu konu Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerini nasıl etkileyecek? Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Haki Demirtaş'ın bahse konu karar hakkındaki yorumunu dinleyebilirsiniz.
Demirtaş, kararda yer alan 'kişi ve kuruluşlar' ibaresi hakkında, "Öncelikle şuna bakmak lazım. Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri'nin fonksiyonu ne? YGM'ler bildiğiniz gibi Bakanlıktan aldığı yetki belgesine istinaden görev ifa ediyor. 23 Haziran'da Mükerrer Gazetede bir Bakanlar Kurulu Kararı yayınlandı. Burada A.TR Dolaşım Belgelerinin ve EUR.1 Menşe İspat Belgelerinin düzenlenmesi ile alakalı önceki Bakanlar Kurulu Kararı değiştirildi. Konuyu özetlersek, söz konusu karar Dolaşım Belgelerinin elektronik ortama aktarılması, elektronik ortamda uyulması gereken usul ve esasları belirledi. Bu belgelerin elektronik ortamda kimler tarafından paylaşılabileceği ve yetki alanları da belirlendi. Daha sonradan elektronik ortamda işlem gören bu belgelerin fiziki ortamda nasıl işlem göreceği belirlendi. Onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip kişilerin yapacağı iş ve işlemler belirlendi. Burada değişen kavramlardan bir tanesi de A.TR ve EUR.1 belgelerinin düzenlenmesi ile alakalı. Bu belgelerin düzenlenmesi, onaylanması, vize edilmesi gibi hükümler ile alakalı 'Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlar' diye genel bir tabir ortaya çıktı. Henüz açılmadığı için biraz muallakta gibi gözükebilir. YGM, Bakanlıktan aldığı yetki belgesi ile iş ve işlem yaptığı, kararda 'gümrük İdaresi Veya Bakanlıkça Verilen Yetki Verilen' dediği için YGM'ler hem kişidir hem de kuruluştur. Bağımsız görev ifa eden YGM'ler burada kişidir. Tüzel kişiler de YGM'ler olarak kabul edebilir. Yani burada kişiler de olabilir ya da bu kişilerin içinde olduğu kuruluşlar da olabilir. Konu hakkında gerekli alt yapı hazırlanması da söylenebilir. Ama hali hazırda YGM sisteminde bu alt yapı mevcuttur. Rahatlıkla bu tarz kontroller yapılabilir diye düşünüyorum. Burada değişen durumu tamamen okuduğumuzda, belki mesleğimiz açısından öyle olmasını temenni ettiğimiz, kişi ve kuruluşlardan kastın YGM'ler olduğunu söylemek mümkün.
MEDOS, YGM'leri Nasıl Etkiledi?
Menşe Dolaşım Belgelerini Elektronik Ortama aktarılması ile birlikte menşe dolaşım belgelerinin kontrolü, YGM'lerden ilgili Ticaret odalarına geçmişti. Bu konu hakkında fikirlerini açıklayan, Demirtaş; "MEDOS sistemi ile birlikte YGM'lerin elinde olan birçok yetki ilgili ticaret odaları tarafından yapılmaya başlandı. Oradaki inceleme ve yetki kavramı ortadan kalktı. Ama yeni Bakanlar Kurulu Kararı ile belgeler, elektronik ortama yüklenir ve her zaman bakılabilecek şekilde hazır edilir. Tabiri caizse emrine amade edilir. Kanundaki 5 yıllık saklama sürelerine de atıf yapılmak suretiyle, her zaman bu kişilerin emrine amade hazır edilecek şekilde, kontrole hazır tutulur deniliyor. Dolayısıyla burada da YGM'lerin gündeme geleceğini düşünüyoruz. Burada yine donanımıyla en yetkili kişilerin YGM'ler olduğunu düşünüyorum." dedi.
Belgelerin elektronik sisteme aktarılması ve blockhain teknolojisine de değinen Haki Demirtaş, "Blockchain sistemi oldukça önemli. Bunların hep bir arada düşünüldüğünde, MEDOS da bundan bağımsız değil. Burada zamanı en efektif şekilde kullanmanın önemi ortaya çıkıyor. Zamanın çok efektif kullanıldığının, eskiden haftalarca süren ithalat işleminin şimdi saniyeler ile ifade edilecek zamana düştüğünü, bu zamanı kısaltan alt yapılar da MEDOS, Tek Pencere gibi sistemlerin etkisi olduğunu söylemek gerekir." şeklinde konuştu.
Gümrük TV