Sınır
Ticareti Nedir? Sınır Ticareti Nasıl Yapılır?
Sınır
Ticaretini, Türkiye’nin
komşu ülkelere sınırı bulunan şehirlerimizin ihtiyaçlarının ithalat yoluyla
daha düşük maliyetle karşılanması ve söz konusu şehirlerimizden yapılacak
ihracatın arttırılması amacıyla bu şehirlerimizin ekonomik olarak kalınması
için yapılan ticari işlemlerin tamamı olarak tanımlayabiliriz.
Sınır
Ticareti Yapılan Şehirlerimiz
Sınır
Ticareti yapılan şehirleri Artvin, Ardahan, Kars, Iğdır, Ağrı, Van, Hakkâri,
Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay olarak sayabiliriz.
Kimler Sınır
Ticaretini Yapabilir?
Sınır ticaretini
yukarıda sayılan şehirlerde en az 1 yıldır yerleşik olarak faaliyet gösteren
Esnaf ve Sanatkârlar Siciline kayıtlı olan gerçek kişiler ile şirket merkezleri
bu illerde en az 1 yıl faaliyette bulunan tüzel kişiler (vakıf, dernek ve
belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve bunların kurdukları ya da
ortak oldukları şirketler hariç), yapabilmektedir.
Sınır
Ticareti yapabilme yetisine sahip kişiler ithalat ve ihracat yapabilmesi ve
mağaza (sınır ticaret merkezinde faaliyet gösteren mağazalar) kiralayabilmesi
için Sınır Ticareti Belgesine sahip olması gerekir.
Sınır
Ticareti Belgesi
Sınır ticareti
kapsamında ithalat ve ihracat yapılması ile Sınır Ticaret Merkezinde mağaza
kiralanabilmesi için düzenlenen belgedir. Belge için başvurular İl Ticaret
Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odasına yapılır. İl Değerlendirme Komisyonu
tarafından uygun görülenlere Valilikçe ilgili belge düzenlenmektedir.
Sınır
Ticaret Belgesi 3 yıl geçerlidir. Belgenin süresinin sona ermesinden önce
başvuru yapılması durumda uygun görülenler Valilikçe vize edilmek suretiyle 1
yıllık sürelerle uzatılabilir.
Sınır
Ticareti Belgesi hiçbir şekilde devredilemez. Belgenin devredildiğinin tespiti
halinde Valilikçe İptal edilir. Bu durumda firma sahibine, ortağına ve varsa yöneticisi
olduğu firmalar adına bir daha belge düzenlenmemektedir.
İthalat
Uygunluk Belgesi
Sınır
ticareti yapılan şehirlerin gümrük kapılarından veya Sınır Ticaret Merkezinden
ithalat yapılması için düzenlenen belgedir.
İthalat
Uygunluk Belgesine ilişkin başvurular İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve
Sanayi Odasına yapılır.
Başvuruları
İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülenler adına her bir ürün için
ayrı bir İthalat Uygunluk Belgesi, İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi
Odasınca düzenlenir.
Belgenin
geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren 90 gündür ve bu süre
uzatılamaz. Ancak, Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen tarım ürünlerinin
ithalatında hasat dönemi ve belge süresinin bir sonraki takvim yılına sarkması
durumu da dikkate alınarak be belge daha kısa süreler içinde
düzenlenebilmektedir.
İthalat
Uygunluk Belgesi hiçbir şekilde devredilemez. Belgenin devredildiğinin tespiti
halinde Valilikçe İptal edilir ve ilgili, ilgilinin sahibi, ortağı, yöneticisi
olduğu firmalar adına bir daha belge düzenlenmez.
İthalat
Değer Limiti
Sınır Ticareti
yapılabilen illerde ihtiyaç duyulan tarım ve sanayi ürünlerinin komşu
ülkelerden ithalat yoluyla karşılanmasını teminen il bazında belirlenecek yıllık
değer limitleridir.
İthalat değer limitleri,
her bir komşu ülke için (2022 yılında yürürlükte olan rakamlarla) 75 milyon ABD
Doları kadar Tarım ürünleri, 75 milyon ABD Doları kadar sanayi ürünleri olmak
üzere yıllık toplam 150 milyon ABD Doları kadardır. Bu tutardan daha az bir
tutarda belirlenebilir.
Komşu ülke için
belirlenen ithalat değer limitinin ilgili sınır illerine nüfusları oranında
paylaştırılması suretiyle yapılır. Belirlenen ithalat değer limiti oranları yıl
içinde değiştirilemez ve bir sonraki yıla devredilemez.
Sınır Ticareti Kapsamında İthalat Nasıl Yapılır?
Sınır Ticareti
kapsamında, esnaf veya tacir ya da mağaza kiralayan tarafından ilgili gümrük
kapısı ve Sınır Ticaret Merkezinden 60 gün içerisinde en fazla 75000 ABD doları
karşılığı TL değerinde eşya ithalatı yapılabilir.
İthalat işleminde
uygulanacak vergi Tek ve Maktu vergidir. Bu vergilendirme KDV ile ÖTV oranları
toplamı olarak hesaplanmaktadır.
İthalat işleminde;
ürünün sınır ülkede üretildiğini gösteren menşe şahadetnamesi , ithalatın
yapılacağı gümrük idaresi tarafından aranır. Üçüncü ülke menşeli ürünler Sınır
Ticareti kapsamında ithal edilemez.
İthalat edilen ürünler
sadece sınır ticareti yapılabilen iller arasında satılabilir.
Sınır Ticareti Kapsamında İhracat İşlemi Nasıl Yapılır?
Sınır Ticareti Belgesi
sahibi esnaf ve tacirler ilgili gümrük kapısı veya Sınır Ticaret Merkezinden
ihracat işlemlerini gerçekleştirebilirler. Bu şekilde ihracı yapılacak eşyanın
faturası ile ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin yetkili
gümrük idaresine sunulması zorunludur.
Sınır Ticareti Kapsamına Girmeyen Ürünler Nelerdir?
İthalatı ve ihracatı
ilgili mevzuat gereği yasaklanmış olan ürünler ile ithali belli kurum ve
kuruluşlara bırakılmış maddeler, Petrol ve petrol ürünleri sınır ticaretine
konu edilemez.
Sınır Ticaretine Yetkili Gümrük Kapıları Listesi
SIRA NUMARASI
|
YETKİLİ SINIR İLİ
|
YETKİLİ GUMRUK KAPISI
|
ÜLKE
|
1
|
ARTVİN
|
SARP
|
GÜRCİSTAN
|
2
|
ARDAHAN
|
TURKGOZU
|
GÜRCİSTAN
|
3
|
ARDAHAN
|
AKTAŞ
|
GÜRCİSTAN
|
4
|
KARS
|
DILUCU
|
NAHÇIVAN
|
5
|
KARS
|
AKTAŞ
|
GÜRCİSTAN
|
6
|
IGDIR
|
DILUCU
|
NAHÇIVAN
|
7
|
IGDIR
|
GURBULAK
|
İRAN
|
8
|
AĞRI
|
GURBULAK
|
IRAN
|
9
|
VAN
|
KAPIKOY
|
IRAN
|
10
|
VAN
|
ESENDERE
|
İRAN
|
11
|
HAKKARİ
|
ESENDERE
|
IRAN
|
12
|
HAKKÂRİ
|
HABUR
|
IRAK
|
13
|
HAKKARİ
|
DERECİK
|
IRAK
|
14
|
HAKKARİ
|
ÜZÜMLÜ
|
IRAK
|
15
|
ŞIRNAK
|
HABUR
|
IRAK
|
16
|
MARDİN
|
NUSAYBİN
|
SURİYE
|
17
|
ŞANLIURFA
|
AKÇAKALE
|
SURİYE
|
18
|
GAZİANTEP
|
KARKAMIŞ
|
SURİYE
|
19
|
KİLİS
|
ONCUPINAR
|
SURİYE
|
20
|
HATAY
|
CILVEGOZU
|
SURİYE
|
Sınır Ticaret Merkezleri
SIRA NUMARASI
|
İLİ
|
SINIR TİCARET MERKEZİ
|
ÜLKE
|
1
|
AĞRI
|
SARISU
|
IRAN
|
2
|
HAKKÂRİ
|
ESENDERE
|
IRAN
|
3
|
VAN
|
KAPIKOY
|
IRAN
|
4
|
IGDIR
|
DİLUCU
|
NAHÇIVAN
|
FERAT BAYKUŞ
GÜMRÜK MÜŞAVİRİ
ŞAHİN GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ LTD
ŞTİ.
https://sahingumruk.com/